با امام صادق علیه السلام در سایه قرآن
با امام صادق علیه السلام در سايه قرآن
مرحوم شيخ كلينى در اصول كافى بخشى را به مسائل حجت و دليل شيعيان اختصاص داده و در يكى از اخبار آن بخش چنين نقل كرده: منصوربن حازم گويد: به امام صادق علیه السلام عرض كردم: خداوند بالاتراز آن است كه به وسيله مخلوقاتش شناخته شود بلكه اين مخلوقاتند كه به وسيله خدا شناخته مىگردند. امام صادق علیه السلام فرمود: راست گفتى.
گفتم: كسى كه دانست براى او پروردگارى است، پس سزاوار است كه بداند براى آن پروردگار رضا و سخطى است كه جز از راه وحى و رسول شناخته نمىگردند، پس اگر به كسى وحى نشد سزاوار است كه دست به دامان رسولان خدا شود، پس اگر آنها را ملاقات كرد، خواهد ديد كه آنها حجت هستند و پيروى از ايشان واجب. آنگاه به امام صادق علیه السلام مىگويد كه از مردم در مورد حجت بعد از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم پرسيدم. آنها گفتند: قرآن، ولى من به آنها تذكر دادم كه قرآن بدون سرپرست و قيم كفايت نمىكند، چرا كه گروههاى مختلف از جمله مرجئه، قدريه و حتى زنادقه كه به قرآن ايمان هم ندارند براى سخن خويش به قرآن استدلال مىكنند و روى همين جهات است كه گفتم قرآن نياز به سرپرستى دارد كه هرچه در مورد آن بفرمايد حق باشد و در اين ميان كسانى چون ابن مسعود و عمر و حذيفه به عنوان سرپرست معرفى شدند اما من سوال كردم كه آيا تمام قرآن را مىدانستند؟ در جواب گفتند: خير، تنها على بود كه آگاه به تمام قرآن بود. من گفتم: پس شهادت مىدهم كه على علیه السلام قيم و سرپرست قرآن است و پيروى از او واجب و پس از رسول خدا حجت بر مردم است و آنچه در مورد قرآن ابراز عقيده كند حق است. امام صادق علیه السلام پس از شنيدن سخنان او و استدلال زيبا و محكم وى او را با گفتن «رحمك الله» ستود و دعايش كرد. (اصول كافى، ج 1، ص 168، حديث 2 دارالکتب الاسلامیه، تهران)
سخنان جناب منصور را ضميمه كنيد به فرمايش حضرت اميرالمومنين كه مىفرمايد: «اين قرآن جز خطوطى كه ميان دو جلد نگاشته شده، چيزى نيست، به زبان سخن نمىگويد، ناچار بايد ترجمانى داشته باشد» (نهج البلاغه، خطبه 125)
در همين زمينه يكى از اصحاب امام صادق علیه السلام مىگويد: شنيدم كه امام صادق علیه السلام مىفرمود: «نحن ولاه امر الله و خزنه علم الله و عيبه وحى الله.» (ما ولى امر «امامت و خلافت»خدا و گنجينه علم خدا و صندوق وحى خدائيم) (اصول کافی، ج1، ص 192، حدیث 1)
پدر گرامى آن حضرت، امام باقر نيز علیه السلام مىفرمايد: نحن تراجمه وحى الله» (مامترجمان وحى خدائيم.) (همان، حدیث 3)