معاونت فرهنگی مدرسه علمیه الزهراء شاهین دژ

چکیده تحقیق پایانی: بررسی خشم و غضب و آثار سوء آن از دیدگاه قرآن و سنت و ارائه راهکار

محقق: فریبا حاجیان، استاد راهنما: خانم سهیلا کوهی، استاد داور: حجت لااسلام والمسلمین آقای ناصر اصغری، تاریخ دفاعیه: 91/11/6

خشم و غضب هیجان و جوشش خون قلب برای انتقام است. هیجان ها یکی از بزرگترین نعمتهای الهی هستند که در وجود انسان به ودیعت نهاده شده است که سلامت روانی و عقلانی تا حدودی به سلامت هیجانی بستگی دارد ناگفته نماند که نیروی خشم و غضب نیز یکی از این هیجان ها است که خداوند متعال برای حفظ و بقای زندگی انسان ها در وجود آنها آفریده است.

این نیرو در افراد مختلف به فراخور موقعیت، شخصیت و حالات روحی، روانی دارای شدت یا ضعف می باشد مردم با داشتن نیروی خشم و غضب به سه دسته تقسیم می شوند گروهی راه افراط را در پیش می گیرند و گروهی راه تفریط را در پیش می گیرند و گروهی میانه رو هستند.

عوامل مختلفی که موجب بروز خشم و غضب می شود عبارتند از: تکبّر، کینه، رشک و حسادت، حبّ دنیا، کمی ظرفیت، قضاوت های عجولانه و…

افراط و زیاده روی در خشم و غضب و همچنین تفریط و کوتاهی آثار سوئی در فرد و زندگی او دارد ولی اعتدال در آن آثار مثبتی دارد. ولی با این اوصاف ریشه کن کردن خشم و غضب از دل غیرممکن است زیرا مقتضای طبع آدمی است آنچه که ممکن است این است که  قدرت و صولت خشم و غضب را بشکنیم و آن راطوری ضعیف کنیم که دستخوش هیجان شدید نشود.

از این رو علمای اخلاق قائلند به اینکه انسان می تواند با معرفت و خودشناسی و تامل در احوالات و آفرینش خویش خشم و غضب خویش را درمان کند چراکه انسان فقط با کسب فضیلت و تقوی می تواند نسبت به دیگران برتری پیدا کند.

خشم و غضب یکی از بیماری های قلبی و درونی است بنابراین با از بین بردن ریشه های درونی خشم و غضب از جمله، تکبّر، عجب، حسد و… می توان خشم و غضب را درمان کرد.

واژگان کلیدی: خشم، غضب، مراتب، عوامل، آثار، راهکارهای عملی، پیشگیری از خشم و غضب