معاونت فرهنگی مدرسه علمیه الزهراء شاهین دژ

چکیده تحقیق پایانی سطح دو: تربیت فرزند در اسلام

محقق: خانم خدیجه علیخانی، استاد راهنما: خانم ویدا مهدی زاده، استاد داور: حجت الاسلام والمسلمین آقای ناصر اصغری، تاریخ دفاع: 6/11/87

تربیت دارای سه ریشه ربا ، یربو ــ ربی ، یَربُی ــ رب ــ یربُّ است که به ترتیب به معنای پروراندن ، رشد کردن آمده است. و در اصطلاح تربیت عبارت است از این که انسان استعدادهای بالقوه ای را که خداوند متعال در درون او به ودیعه گذاشته به یک اندازه پرورش داده و به فعلیت برساند. تربیت از زمان نخستین حیات انسانی یعنی از آغاز خلقت حضرت آدم و حوا وجود داشته است. ضرورتی که ایجاب کرد به گردآوری این پایان نامه بپردازم علاقه ی به این موضوع و هم چنین نیاز شدیدم به عنوان یک مادر به آموختن راه های مناسب تربیت فرزند در اسلام بود. هدفم از این تحقیق این بود که به بررسی این موضوع پرداخته و آن را در قالب یک پایان نامه گردآوری نموده تا زمینه ی دستیابی راحت تر والدین به این امر مهم فراهم شود. این تحقیق از سه فصل تشکیل شده است که فصل اول آن معنای تربیت و مراحل اولیه ی آن در اسلام را که شامل همسر گزینی ، آمیزش ، بارداری و تولد است را مورد بررسی قرار داده است ، فصل دوم : تربیت دوران کودکی در اسلام و مسائل مربوط به آن که شامل شخصیت کودک نقش خانواده در تربیت کودک ، تکالیف دینی و عقاید دینی کودک ، مسائل جنسی و تربیت آموزشی کودک را مورد بررسی قرار داده است ، فصل سوم : تربیت دوران نوجوانی و جوانی در اسلام است که ویژگی های دوره ی نوجوانی و جوانی ، رشد ذهنی نوجوان و جوان ، پیش گیری از وقوع مشکلات نوجوانان و جوانان را مورد بررسی قرار داده است.

محدوده ی تحقیق بنده آیات،  روایات و روانشناسی می باشد.

سؤالات اصلی و فرعی تحقیق عبارت است از : الف) معنای تربیت چیست ؟ دینداری همسر چه تأثیری در تربیت فرزندان دارد ؟ ب) تربیت دوران کودکی در اسلام به چه صورتی انجام می پذیرد ؟ نقش خانواده در تربیت کودک چیست ؟ ج) تربیت دوران نوجوانی و جوانی در اسلام به چه صورتی انجام می پذیرد ؟ ویژگی های دوران نوجوانی چیست ؟

فرضیه: من می خواستم در این تحقیق ثابت کنم که دین اسلام دارای بهترین و جامع ترین دستورات و برنامه ها برای تربیت فرزندان می باشد.

در فصل اول تحقیق : معنای تربیت ، نظرات متفاوتی در این زمینه و ارزش و اهمیت آن اشاره شده و سپس به مراحل تربیت اولیه در اسلام اشاره شده که شامل مطالبی درباره ی همسر گزینی ، عمل آمیزش ، بارداری و تولد فرزند می باشد که نکات قابل توجه و احادیث و روایاتی نیز در این زمینه بیان شده است و هم چنین درباره ی شیر مادر و فواید آن و مدت شیردهی و از شیر گرفتن کودک بحث گردیده است.

فصل دوم: تربیت دوران کودکی در اسلام است که آغاز دوران کودکی این که چه سنی را دوران کودکی می نامند ، نقش خانواده در تربیت کودک ، شخصیت کودک و عوامل مؤثر بر آن از جمله محبت کردن ، بازی کودک اعتماد به نفس کودکان ، کنجکاوی کودکان ، حسادت ، دروغگویی و ترس کودکان و علل آن ها و چگونگی درمان آن ها مورد بحث قرار گرفته است. و هم چنین عقاید و تکالیف دینی کودک ، مسائل جنسی کودکان و تربیت آموزش کودکان مورد بررسی قرار گرفته و در پایان فصل نکات اخلاقی ــ عبادی به طور خلاصه در رابطه با رفتار کودکان بیان گردیده است.

فصل سوم : تربیت دوران نوجوانی و جوانی در اسلام است که ابتدا ویژگی ها و خصائص دوران نوجوانی ، تغییرات جسمی در نوجوانان ، بلوغ و انحرافات جنسی در نوجوانان ، رشد ذهنی ، عاطفی و خشم نوجوان و علل آن ها و چگونگی درمان آن ها و هم چنین عقائد دینی نوجوانان مورد بررسی قرار گرفته است ، و سپس خصائص و ویژگی های دوران جوانی ، اهمیت جوانی از دیدگاه اسلام ، پیشگیری از وقوع مشکلات نوجوانان و جوانان که شامل هشت مورد است و خطر اعتیاد نوجوانان و جوانان و ابزارهای مهم تربیت دینی و معنوی جوانان که شامل زمینه ی درونی جوانان ، قرآن ، عبادت و توبه می باشد مورد بحث قرار گرفته است.