معاونت فرهنگی مدرسه علمیه الزهراء شاهین دژ

راه شناخت علی علیه السلام

محبت نجات بخش نیست، معرفت نجات بخش است. ما موظف به شناخت علی در زمان خودمان هستیم نه محبت به امام.
هر کسی که علی را بشناسد، محبت واقعی را می‌فهمد و می‌شناسد نه محبت تلقینی که ثمری ندارد. دکتر علی شریعتی

درد علی!!!!

درد علي دو گونه است: دردي كه از ضربه ي ابن ملجم در فرق سرش احساس مي كند و درد ديگر دردي است كه او را تنها در نيمه شب هاي خاموش به دل نخلستانهاي اطراف مدينه كشانده…و به ناله درآورده است.ما تنها بر دردي مي گرييم كه از ابن ملجم در فرقش احساس مي كند.
اما اين درد علي نيست
دردي كه چنان روح بزرگي را به ناله آورده است ،تنهايي است كه ما آن را نمي شناسيم .بايد اين درد را بشناسيم نه آن درد را ، كه علي درد شمشير را احساس نمي كند.
و ….ما
درد علي را احساس نمي كنيم. دکتر علی شریعتی

شب قدر، شب ارتباط با خدا

جمعیت از خود بی‌خود شده است. چراغ‏ها خاموش است. در تاریكى صداى گریه و ناله از هر سو برمى‌خیزد. انگار اینها همان انسان‏هایى نیستند كه ساعتى پیش در كوچه و خیابان راه می‌رفتند از بقالى و لبنیاتى و نانوایى خرید می‌كردند، گاهى بر هم اخم می‌كردند و از یكدیگر دلگیر می‌‏شدند. پیش خود هزار جور حساب و كتاب داشتند. انگار اینها از یك سیاره دیگر آمده‏‌اند، از سیاره عشق و دوستى؛ از سیاره دل‌هاى نرم و آماده. از سیاره‏‌اى كه در آن كسى به فكر مزه خورشتى كه با نان فردا شب خواهد خورد نیست. آنجا دیگر كسى به فكر بزرگى و كوچگى خانه، زیبایى و زرق و برق اتومبیل و لباس، تفاخر و رفاه و دنیاطلبى نیست. اینها از كجا آمده‏‌اند كه این‏طور ضجه می‌زنند. این‏گونه از خود بی‌خود می‌شوند. شانه به شانه هم می‌نشینند و تكان‏هاى شانه یكدیگر را حس می‌‏كنند. اینها از كجا آمده‌‏اند كه فضاى خاموش مصلى را با امواج آسمانى و عرشى خود به فضایى سرشار از نفس فرشتگان تبدیل كرده است.

صداى آرام بخش مجرى مراسم، فریادها را به سكوت مبدل می‌‏كند: گوش كن امشب فرض كن اینجا تنهایى، فرض كن هیچ كس جز تو نیست. تنهاى تنها. فرض كن در تنهایى قبر و در تاریكى قبر به خودت آمدى، یك عمر معصیت كردن، یك عمر خلاف اوامر الهى رفتار كردن، یك عمر جواب محبت‏هاى او را با بى اعتنایى دادن تمام شده است. حالا آوردنت اینجا در آرامگاه ابدى، جایى كه هیچ برگشتى نیست، هیچ فریادرسى نیست. جایى كه تو هستى و نتیجه اعمال تو كه به صورت مار و مور و عقرب به جانت می‌افتد. این تاریكى، همان تاریكى شب قبر است. فكر كن كه عذاب‏هاى الهى در راه هستند. تو را به جان على ‏(علیه السلام) كه امشب فرقش در محراب شكافته می‌‏شود! این محیط را فراموش كن.

«امشب چشم من به روى چیزهایى باز شد كه پیش از این نمی‌‏دیدم، اگر هم جسته و گریخته، گاهى كسى در این مورد حرفى می‌‏زد، برایم خیلى مهم نبود. اما حالا حس می‌كنم سبك شده‏‌ام، حس می‌كنم پاك شده‏‌ام، حالا من هم می‌توانم او را صدا بزنم.»

حالا یك نفر از تو می‌‏پرسد شب‏هاى قدر چه كردى؟ از شب‏هاى قدر چه توشه‏‌اى برداشتى؟ وقتى درهاى رحمت ‏به رویت ‏باز بود، چرا استفاده نكردى؟ خدایا من امشب آمده‏‌ام كه بگویم اشتباه كردم. آمده‏‌ام بگویم نفهمیدم، نمی‌‏خواستم با توى مهربان، مخالفت كنم. خدایا اگر قرار است امشب مرا نیامرزى، همین الان مرا از دنیا ببر. حالا قرآن‏ها را روى سر بگیرید. قرآن خیلى عزیزه. قرآن را روى سرهاى خود بگیرید و در تاریكى قبر فریاد بزنید: الهى بك یا الله …

صداى جمعیت ‏یك بار دیگر اوج مى‌گیرد هیچ كس حال خود را نمی‌فهمد. هیچ كس به فكر وضع ظاهرى خود نیست. گویا در این جمعیت هر كس در خلوت خود ناله می‌كند؛ گویى هر كس از بدى اعمال خود ضجه می‌‏زند.

این جمله را هم گوش كن: تو را به جان آقایى كه مرغابی‌هاى خانه دخترش هم براى او اشك می‌ریختند، گوش كن. می‌خواهم در همین حالى كه دارى یك دعا بخوانم. خدایا اگر امشب در سرنوشت ‏یك‌ ساله ما مقدر كردى كه این آخرین شب قدرى باشد كه آن را درك می‌كنیم، خدایا كارى كن كه امشب، شب آمرزش ما باشد. شب بخشیده شدن گناهان ما باشد.

صداى آمیخته با گریه مداح در میان فریادهاى حاضران گم می‌شود. مراسم شب نوزدهم پایان یافته است. چراغ‏ها روشن می‌شود، چهره‏ها هنوز اشك‏ آلود است. جمعیت‏ به آرامى از فضاى مصلى خارج می‌‏شوند.

براى گفت‏ و گو جوان هجده ساله‏اى را انتخاب می‌كنم كه با شلوار لى و بلوز نوشته‌‏دارى كه بر تن دارد، كاملا شبیه جوان‏هاى امروزى است؛ همان‏ها كه بعضی‌‏ها اصلا انتظار دیدنشان را در چنین جاهایى ندارند. او را از وقتى كه با ناله‏‌هاى دلخراشش، در تاریكى مصلى بر سر و رو خود می‌زد، نشانه كرده بودم. چند قدمى به دنبالش می‌‏روم كاملا از فضاى مصلى خارج شدیم. دو سه قدم در كنارش برمی‌دارم و هنگامى كه توجهش جلب می‌شود، می‌گویم:

- قبول باشه، مراسم با حالى بود.

این جمله را هم گوش كن: تو را به جان آقایى كه مرغابی‌‏هاى خانه دخترش هم براى او اشك می‌ریختند، گوش كن. می‌خواهم در همین حالى كه دارى یك دعا بخوانم. خدایا اگر امشب در سرنوشت ‏یك‌ ساله ما مقدر كردى كه این آخرین شب قدرى باشد كه آن را درك می‌‏كنیم، خدایا كارى كن كه امشب، شب آمرزش ما باشد. شب بخشیده شدن گناهان ما باشد.

- سرى تكان می‌‏دهد، به علامت تایید و می‌خواهد در سكوت، راهش را ادامه دهد كه باز می‌گویم بچه كدام محله‌‏اى؟ با كنجكاوى نگاهم می‌كند، نگاهش آن چنان نافذ است كه بیش از آن نمی‌توانم مقاومت كنم و ناگهان ماجراى تهیه گزارش را می‌گویم. با تعجب گوش می‌‏كند. مثل این ‏كه اولین بارى است كه در چنین موقعیتى قرار می‌گیرد. شاید هم اصلا انتظارش را نداشته كه در چنین جایى مورد نظرخواهى قرار بگیرد. اما هر چه هست، انگار با خودش كنار می‌آید كه چند كلمه‏‌اى از احساسش در شب قدر صحبت كند:

«امشب چشم من به روى چیزهایى باز شد كه پیش از این نمی‌دیدم، اگر هم جسته و گریخته، گاهى كسى در این مورد حرفى می‌زد، برایم خیلى مهم نبود. اما حالا حس می‌كنم سبك شده‏‌ام، حس می‌كنم پاك شده‏‌ام، حالا من هم می‌توانم او را صدا بزنم.»

منبع:مجله دیدار آشنا، ش 18، محسن قائمى.

بیانات ایشان در خطبه‌های نماز جمعه تهران 7/1/1371

من به همه‌ شما مردم عزیزمان توصیه می‌كنم، امشب را كه شب قدر است، قدر بدانید. دعا، تضرع، توبه و انابه و توجه به پروردگار، جزو وظایف همه‌ ماست. مشكلات عمومی مسلمین، مشكلات كشور، مشكلات شخصی‌تان و مشكلات دوستان و برادرانتان را با خدای خودتان مطرح كنید. از خدای متعال توجه بخواهید؛ از خدای متعال مغفرت بخواهید؛ از خدای متعال انابه و حال و توجه بخواهید.

امشب را قدر بدانید. شب بسیار مهمی است؛ شب بسیار عزیزی است. به ولی عصر، ارواحنا‌ فداه، توجه كنید؛ به در خانه‌ی خدا _ مسجد _ بروید و به بركت امام زمان از خدای متعال خواسته‌هایتان را بگیرید. بنده هم از همه شما ملتمس دعا هستم.

بیانات در خطبه‌های نماز جمعه تهران 1/09/1381

امیرالمؤمنین علیه‌الصلاة ‌والسلام زندگی خود را _ زندگی‌ای كه هر ساعتش به قدر عمرها ارزش داشت _ وقف كردند برای این كه جامعه را در زمان خود، و جامعه‌ اسلامی و بشری را در طول تاریخ هدایت كنند و بسازند. خوشبختانه ملت‌ ما، ملت علوی است و معتقد و مرید و عاشق امیرالمومنین علیه‌الصلاة والسلام است. لازمه‌ این محبت این است كه كلمات آن بزرگوار را آویزه‌ی گوش كنیم؛ اینها را فقط یك توصیه‌ خشك و خالی به حساب نیاوریم؛ برای عمل، آنها را در پیش روی خود قرار دهیم و تصمیم بگیریم. آن بزرگوار در این راه مجاهدت كردند و در همین راه هم به شهادت رسیدند.

«قتل فی محراب عبادته لشده عدله»؛ عدالت او موجب شهادت او شد. پایبندی واقعی و صادقانه و صمیمی او به عدالت و مبنای اصلی كه آن بزرگوار در همه دوران حكومتشان آن را دنبال می‌كردند موجب شد جانشان در معرض این تهدید قرار گیرد و خون مباركشان در محراب عبادت ریخته شود. ما در زیارت عاشورا به امام حسین علیه‌الصلاة والسلام عرض می‌كنیم:

«السلام علیك یا ثارالله و ابن‌ ثاره»؛ یعنی مثل خون اباعبدالله علیه‌السلام، صاحب خون امیرالمومنین علیه الصلاة والسلام هم خداوند متعال است؛ چون این خون هم در راه احقاق حق و احیای عدالت بر زمین ریخته شد. همه باید به احترام این خون پاك و آن شخصیت عظیم و قدسی و آن ولی اعظم الهی سعی كنیم این فرمایش‌ها و توصیه‌ها را كه خطاب به ما هم هست، در عمل خودمان رعایت كنیم.

نقش على عليه السلام در وحدت جامعه

كسى را نمی‌توان يافت كه چون امام على عليه السلام خواهان خير و صلاح امت بوده باشد؛ چرا كه او همواره بر آن بود تا مسير تاريخ را در بستر واقعى آن به جريان اندازد. اگر چه مردم در انتخاب و گزينش رهبرى راه خطايى را پيمودند، اين چيزى نبود كه امام را وادارد تا تصميم عجولانه بگيرد؛ زيرا امام به فراست، تبعات جانبى اين دگرگونى را دريافته بود. عامه مردم از وجود فرصت طلبان كاملا بى اطلاع بودند، از اين رو، هم در انتخاب خليفه و هم در روش عزل وى اشتباه كردند و شايد در موقعيت و جو آن چنانى، هر كسى جاى آنان می‌بود همين تصميم را اتخاذ می‌کرد؛ زيرا عثمان بارها پيمان بست و نقض پيمان كرد. عثمان به وضوح احساس می‌کرد كه على عليه السلام خير و صلاح وى را می‌خواهد؛ جز اين كه اوضاعى كه بر خليفه حاكم بود، مانع می‌شد روابط آن دو گرم و دوستانه باشد.

ابن قتيبه می‌گويد: «روزى عثمان به على عليه السلام گفت: اى ابو الحسن، نمی‌دانم طالب مرگت هستم، يا زندگى تو را خواهانم. به خدا! اگر بميرى نمی‌خواهم بعد از تو براى ديگران بمانم، زيرا كسى را چون تو نخواهم يافت»( الامامة و السياسة، ج 1، ص36)

جرج جرداق می‌گويد: «در جريان حصر سراى عثمان، فرزندان على عليه السلام حسن وحسين عليهم السلام به دفاع از وى پرداختند؛ اين در حالى بود كه بنى اميه پنهانى از وى گريختند و در شام به معاويه پيوستند.» ⁽على صداى عدالت انسانى، ج 1، ص 218 ـ 219؛ نهاية الارب، ج‏5، صفحه 80⁾

مسعودى می‌گويد: «علاوه بر فرزندان، كسان خود را نيز فرستاد.» ⁽مروج الذهب، ج 1، ص 701 ـ .702⁾

مؤلف الفخرى می‌گويد: «على عليه السلام در رديف مدافعان و ياران عثمان بود و عثمان براى دفع مردم از او كمك می‌خواست واو نيز به دفع آنان قيام كرد. عاقبت چون عثمان را محاصره نمودند على عليه السلام فرزند خود حسن عليه السلام را به يارى او فرستاد كه او جهت دفاع از عثمان سخت كوشيد، چندان كه عثمان او را قسم داد كه از دفاع دست بردارد.» ⁽الامامة و السياسة، ج 1، ص 42؛ نهاية الارب، ج 5، ص 74، به نقل از: تاريخ سياسى اسلام، ج 1، ص .300⁾

طبرى و اين قتيبه آورده‌‏اند: «چون عثمان در محاصره مخالفين بود، شورشيان آب را بر وى بستند و كسى جرأت نمی‌کرد كه به آنان آب برساند، تا اين كه عثمان از پشت بام خانه‏‌اش از على عليه السلام خواست تا به خانه‌‏اش آب برساند كه على عليه السلام هم چند مشك آب برايش فرستاد.» ⁽الامامة و السياسة، ج 1، ص 40؛ تاريخ طبرى، ج 3، (حوادث سال 35) نهاية الارب، ج 5، ص⁷⁴⁾

منبع:(تاريخ ولايت در نيم قرن اول صفحه 112 استاد حسين ذاكر خطير.)

تنهاي تنها

علی،  دل خسته و رنجور، تنهای  تنها، در مسجد است. و چه دلتنگی  عظیمی است، دوری علی  و پسر عمش، محمد مصطفی. مسجد شلوغ است . ولی اینان کجا می فهمند، سرخی داغ فراق علی را، به محراب می رود. دستها را بالا می آورد و طلب  صبر میکند.

از بیرون مسجد، صدائی به گوش می رسد و این چه صدائی است که اینگونه علی را بی تاب کرده است. این صدای گریه حسنین است. سراسیمه از مسجد بیرون می اید و آن دو دردانه زهرا را به آغوش می کشد.

علی، می خواهد علت گریه و هراسشان را بپرسد، اما نوای مادر مادر حسنین، آنچنان قرار از دل علی می رباید، که گوئی روحش از اسارت فقس تن رها می شود. از حال می رود و روی زمین می افتد.

آرزو می کند که حتی یک لحظه، بی فاطمه،  در این دنیای پر فتنه، نفس نکشد. ولی او باید بماند. تنهای تنها  با این همه غربت و درد. و نه تنها بماند، بلکه سالها سکوت کند و دم بر نیاورد.

زیرا که سکوت، سفارش پیامبر  بود به علی و چه سخت است سکوت، دیدن و گذشتن، برای فاتح خیبر و شیر خدا، و چه درد آور است استخوان در گلو نگه داشتن و درد دل  با چاههای صبور مدینه، گفتن.

و حال، سالها گذشته است  و ما هنوز به انتظار گرفتن انتقام خون  یاس کبود مدینه، آمدن فرزند زهرا را آرزو می کنیم.