شبهه ای پیرامون لعن های زیارتنامه عاشورا
شبهه ای پیرامون لعن های زیارتنامه عاشورا
شبهه ای پیرامون لعن های زیارتنامه عاشورا مطرح کرده اند که تقریر شبهه اینگونه است:
اسلام دین رأفت و رحمت است نه دین طرد و ابراز نفرت، دینی است که برای پیوند دلها آمده است - نه برای جدائی، وجود این همه لعن در این زیارتنامه ، ابراز این همه نفرت ، با روح پر لطافت اسلام سازگار نیست.
شبهه افکنان،برای اثبات نظریه خود،به دلائل متعددی تمسک می کنند، که البته همه دلائل آنها جواب قرآنی دارد، و به این ترتیب برآنند متن زیارتنامه عاشوراء را زیر سؤال ببرند، یا لااقل بخشهائی از آن را که دربردارنده لعن است مورد تردید قرار دهند . البته بخش وسیعی از اهل تسنن هم در لعن به قاتلین سیدالشهدا پرداخته اند که اشاراتی خواهد شد.
نخست سند زیارتنامه عاشورا را مورد بررسی قرار میدهیم که البته این بررسی سند تنها به منزله تحکیم استناد صدور این زیارتنامه به امامان شیعه بوده و برای پیروان مکتب تشیع مفید ونافع میباشد. آنگاه لعن را از نگاه قرآن بررسی می کنیم سرانجام این شبهات را از منظر قرآن پاسخ میگوئیم.
زیارت نامه عاشورا را از عالمان - محدثان پیشین شیعه ابو القاسم جعفر بن قولویه(ره) در کتاب کامل الزیارات (1)و شیخ الطایفه ،محمد بن حسن طوسی(ره)در کتاب مصباح المتهجد، با اندک اختلافی در برخی عبارات متن زیارت نامه، به نقل از امام باقر(ع)آورده اند.
جایگاه والای علمی-وثاقت جعفر بن محمد بن قولویه،نزد محدثان ورجال شناسان شیعه و عامه، ثابت شده و غیر قابل انکار است. شیخ طوسی در الفهرست، شیخ نجاشی در کتاب رجال خود، علامه حلی به نقل از نجاشی در کتاب خلاصه الاقوال، او را به بهترین تعابیر ستوده اند . نجاشی درباره او مینویسد:
«ابو القاسم جعفر ابن قولویه از موثقترین عالمان شیعه ، از بزرگان آنها در حدیث و فقه بوده. استاد ما ابو عبد الله[شیخ مفید]، فقه را از او فراگرفت و مردم به هر صفتی از صفات نیک و عدالت - فقاهت توصیف شوند، او از آن توصیف برتر است».
از این گذشته،در علم رجال که به بررسی حال راویان احادیث از نظر عدالت و وثاقت پرداخته میشود، یکی از معیارهای موثق بودن ناقلان حدیث شهادت و گواهی یک راوی موثق به وثاقت و عدالت راوی یا راویان دیگر دانسته شده است. بر این اساس مرحوم آیت الله العظمی خوئی که سختگیری او درباره رجال حدیث از مقدمه کتاب معجم رجال الحدیث او به دست میآید هم عقیده با مرحوم شیخ حر عاملی، به وثاقت جمیع راویانی که در اسناد روایات کتاب کامل الزیارات آمده اند، حکم میکند . (2) البته همانطور که آن مرحوم در ادامه سخن خود مینویسد: «چنین توثیقاتی تا وقتی معتبر است که با دلیلی معارض مواجه نشود».
زیرا جعفر بن محمد قولویه به عنوان یک عالم کاملا موثق مورد اعتماد متقدمان شیعه، در مقدمه کتاب خود، کامل الزیارات مینویسد :
«قطعا ما به تمامی آنچه از امامان معصوم(ع)چه در زمینه [زیارات] و چه در غیر این زمینه نقل شده است،آگاهی نداریم ولی آنچه را از ناحیه عالمان موثق و مورد اعتماد ما (رحمهم الله) به دست ما رسیده است نقل میکنیم».
با توجه بدانچه بیان شد سند زیارت عاشورا به روایت کتاب کامل الزیارات مورد قبول است و قابل اعتماد است . البته مؤلف کتاب شفاء الصدور پس از بررسی احوال یکایک راویان زیارت نامه عاشورا بر اساس روایت کتاب کامل الزیارات با موشکافیهای دقیق حکم به حسن سند دوم کامل الزیارات میکند:(3)
اشاره شد که شیخ طوسی نیز زیارتنامه عاشورا را در مصباح المتهجد نقل نموده است. نقل وی با نقل مؤلف کامل الزیارات؛ اندک اختلافی در سند و متن دارد؛ اما از نظر مؤلف کتاب شفاء الصدور سند زیارت نامه عاشورا بنابر روایت مصباح المتهجد،صحیح است
صفحات: 1· 2